admin 18 Οκτωβρίου, 2019

Κεντρικό Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων επιχειρήσεων

Τι πρέπει να γνωρίζετε για το Κεντρικό Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων επιχειρήσεων – Υπόχρεοι, προθεσμίες, διαδικασία

Σε παραγωγική λειτουργία βρίσκεται από τις 16 Σεπτεμβρίου 2019 το νέο Κεντρικό Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων.

Τι είναι όμως το Κεντρικό Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων, ποιοι υποχρεούνται να καταχωρίσουν τα στοιχεία τους, μέχρι πότε και με ποια διαδικασία, τι κυρώσεις  υπάρχουν στην περίπτωση μη καταχώρισης.

Το Κεντρικό Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων είναι ένα ηλεκτρονικό μητρώο το οποίο έχει δημιουργηθεί, μέσω διαδικτυακής ηλεκτρονικής εφαρμογής και τηρείται στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων. Σε αυτό, όλα τα νομικά πρόσωπα και όλες οι νομικές οντότητες που έχουν έδρα στην Ελλάδα ή ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα που φορολογείται στην Ελλάδα υποχρεούνται να καταχωρίζουν τα εκ του νόμου απαιτούμενα στοιχεία των πραγματικών δικαιούχων τους.

Υπόχρεοι

Υπόχρεοι καταχώρισης είναι:
1. Εμπορικές επιχειρήσεις που δεν είναι εισηγμένες σε ρυθμισμένη αγορά ή Πολυμερή Μηχανισμό Διαπραγμάτευσης:
α) Ομόρρυθμες Εταιρείες.
β) Ετερόρρυθμες εταιρείες.
γ) Ετερόρρυθμες εταιρείες κατά μετοχές.
δ) Εταιρείες Περιορισμένης Ευθύνης.
ε) Εταιρείες Περιορισμένης Ευθύνης μονοπρόσωπες.
στ) Ανώνυμες Εταιρείες.
ζ) ΙΜΕ ΕΠΕ.
η) Ιδιωτικές Κεφαλαιουχικές Εταιρείες.
θ) Θυγατρικές εταιρείες ή υποκαταστήματα ημεδαπών
ή αλλοδαπών εταιρειών με πραγματικό δικαιούχο εισηγμένη εταιρεία στην Ελλάδα ή την αλλοδαπή.
2. Ναυτικές – ναυτιλιακές εταιρείες:
α) ναυτικές εταιρείες του ν. 959/1979 και ειδικές ναυτικές επιχειρήσεις (ΕΝΕ) εγκριτικών πράξεων του άρθρου 13 του ν.δ. 2687/1953 που έχουν καταχωρηθεί στο Μητρώο ΝΕ του ν. 959/1979,
β) τα εγκατεστημένα γραφεία στην Ελλάδα αλλοδαπών ναυτιλιακών εταιρειών του άρθρου 25 του ν. 27/1975 και οι ημεδαπές ναυτιλιακές εταιρείες υπαχθείσες στις δια-
τάξεις του άρθρου 25 του ν. 27/1975,
γ) οι ναυτιλιακές εταιρείες πλοίων αναψυχής του ν. 3182/2003 (ΝΕΠΑ),
δ) οι συμπλοιοκτησίες.
3. Αστικές επαγγελματικές εταιρείες:
α) αστικές επαγγελματικές εταιρείες δικηγόρων,
β) αστικές επαγγελματικές εταιρείες συμβολαιογράφων,
γ) αστικές επαγγελματικές εταιρείες δικαστικών επιμελητών.
4. Οντότητες μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα:
α) σύλλογοι- σωματεία,
β) ιδρύματα,
γ) αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρείες,
δ) μη κερδοσκοπικές οργανώσεις κατά την έννοια του άρθρου 11 του ν. 2731/1999.
5. Καταπιστεύματα και παρεμφερή μορφώματα:
α) οι νομικές οντότητες της περιπτ. δ του άρθρου 2 του ν. 4172/2013,
β) τα αλλοδαπά εμπιστεύματα (trusts) του οποίου ο ιδρυτής, εμπιστευματούχος ή δικαιούχος είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδος,
γ) αλλοδαπά ιδρύματα (foundation).
6. Συνεταιρισμοί:
α) αστικοί συνεταιρισμοί,
β) οικοδομικοί συνεταιρισμοί,
γ) αγροτικοί συνεταιρισμοί,
δ) πιστωτικοί συνεταιρισμοί,
ε) πιστωτικοί συνεταιρισμοί που λειτουργούν με τη μορφή πιστωτικού ιδρύματος.
7. Εταιρείες που βρίσκονται σε πτώχευση, εκκαθάριση ή ειδική εκκαθάριση ή σε παρόμοιες διαδικασίες αφερεγγυότητας.

Ο σύνδικος της πτώχευσης, ο διαχειριστής αφερεγγυότητας ή ο εκκαθαριστής ή ειδικός εκκαθαριστής καταχωρίζουν σε ειδική μερίδα του Κεντρικού Μητρώου τα στοιχεία των πραγματικών δικαιούχων.

Οι εισηγμένες εταιρείες σε ρυθμισμένη αγορά ή Πολυμερή Μηχανισμό Διαπραγμάτευσης που λειτουργεί στην Ελλάδα καταχωρίζονται αυτόματα στο Κεντρικό Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων, μέσω σύνδεσης του Κεντρικού Αποθετηρίου Αξιών με τη ΓΓΠΣ. Τα στοιχεία καταχώρισης αφορούν τον Α.Φ.Μ. και τον κωδικό αναγνώρισης νομικού προσώπου (Legal Entity Identifier).

Προθεσμίες

Η διαδικασία καταχώρισης των στοιχείων πραγματοποιείται χρονικά ανά Ομάδα υπόχρεων προσώπων ως εξής:
α) Η Ομάδα Α από 16/9/2019-14/10/2019
β) Η Ομάδα Β από 30/9/2019-1/11/2019
γ) Η Ομάδα Γ από 14/10/2019-29/11/2019

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΠΟΙΟΙ ΕΝΤΑΣΣΟΝΤΑΙ ΣΕ ΚΑΘΕ ΟΜΑΔΑ

Κάθε νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα που συνιστάται κατά τη διάρκεια του χρόνου καταχώρισης όπως αυτός ορίζεται στο άρθρο 6 ή μετά την ολοκλήρωσή του οφείλει να καταχωρίζει τα προβλεπόμενα στοιχεία εντός 60 ημερών από τη σύστασή του, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 20 του ν. 4557/2018.

Πραγματικός δικαιούχος

Πραγματικός δικαιούχος θεωρείται το φυσικό ή τα φυσικά πρόσωπα στα οποία πραγματικά ανήκει ή τα οποία πραγματικά ελέγχουν μία εταιρική οντότητα.

Ενδείξεις ελέγχου:

• Η κατοχή ποσοστού μετοχών άνω του 25% ή ιδιοκτησιακού δικαιώματος άνω του 25% μιας εταιρείας από φυσικό πρόσωπο.
• Η κατοχή ποσοστού μετοχών άνω του 25% ή ιδιοκτησιακού δικαιώματος άνω του 25% μιας εταιρείας από άλλη εταιρεία, ο έλεγχος της οποίας ασκείται από φυσικό ή φυσικά πρόσωπα ή από περισσότερες εταιρείες που ελέγχονται από το ίδιο ή τα ίδια φυσικά πρόσωπα.
• Εάν μία μητρική οντότητα έχει την πλειοψηφία των δικαιωμάτων ψήφου των μετοχών, εταίρων ή μελών μίας άλλης οντότητας (θυγατρική).
• Εάν μία μητρική οντότητα έχει το δικαίωμα:

1. o να διορίζει ή να παύει την πλειοψηφία των μελών του διοικητικού, διαχειριστικού ή εποπτικού οργάνου της άλλης οντότητας (θυγατρική οντότητα) και είναι ταυτόχρονα μέτοχος, εταίρος ή μέλος αυτής της οντότητας,
2. να ασκεί κυριαρχική επιρροή στην άλλη οντότητα (θυγατρική οντότητα), της οποίας είναι μέτοχος, εταίρος ή μέλος, είτε βάσει σύμβασης που έχει
   συνάψει με την οντότητα αυτή είτε βάσει πρόβλεψης του ιδρυτικού εγγράφου ή του καταστατικού της.

• Εάν μία μητρική οντότητα είναι μέτοχος εταίρος ή μέλος της άλλης οντότητας και είτε:

1. ελέγχει από μόνη της, δυνάμει συμφωνίας που έχει συνάψει με άλλους μετόχους, εταίρους ή μέλη της οντότητας αυτής (θυγατρική οντότητα), την πλειοψηφία των δικαιωμάτων ψήφου των μετόχων, εταίρων ή μελών της είτε:
2. ισχύουν αθροιστικά οι κατωτέρω προϋποθέσεις:
   -Η πλειοψηφία των μελών των διοικητικών, διαχειριστικών ή εποπτικών οργάνων της οντότητας αυτής (θυγατρικής οντότητας) που είχαν τη διοίκηση κατά τη διάρκεια της τρέχουσας περιόδου, καθώς και κατά την προηγούμενη περίοδο και μέχρι την κατάρτιση των ενοποιημένων χρηματοοικονομικών καταστάσεων, έχει διοριστεί μόνο ως αποτέλεσμα της άσκησης των δικαιωμάτων ψήφου αυτής.
   -Τα δικαιώματα ψήφου που κατέχονται από τη μητρική οντότητα αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 20% των συνολικών δικαιωμάτων ψήφου στη θυγατρική οντότητα.
   -Κανένα τρίτο μέρος δεν έχει τα δικαιώματα που αναφέρονται στα σημεία α`, β` ή γ` της παρούσας παραγράφου, αναφορικά με αυτή την οντότητα (θυγατρική οντότητα).

• Εάν μια μητρική οντότητα έχει την εξουσία να ασκεί ή πράγματι ασκεί κυριαρχική επιρροή ή έλεγχο στην άλλη οντότητα (θυγατρική οντότητα).

Διαδικασία

Για την υποβολή στοιχείων στην εφαρμογή του Κεντρικού Μητρώου Πραγματικών Δικαιούχων εφαρμόζεται η ακόλουθη διαδικασία:
α. Η εφαρμογή παρέχεται μέσω της ιστοσελίδας της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων (Γ.Γ.Π.Σ.) www.gsis.gr και την επιλογή με τη σήμανση «Κεντρικό Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων (ν. 4557/2018)».
β. Πρόσβαση στην εφαρμογή για την υποβολή των στοιχείων έχουν τα νομικά πρόσωπα και οι νομικές οντότητες με την έννοια των περιπτ. γ) και δ) του άρθρου 2 του ν. 4172/2013 διά των εξουσιοδοτημένων εκπροσώπων τους με χρήση των διαπιστευτηρίων που έχουν λάβει από τη Φορολογική Διοίκηση. Ως εξουσιοδοτημένος εκπρόσωπος μπορεί να είναι οποιοδήποτε φυσικό πρόσωπο, πιστοποιημένο και ενεργοποιημένο με κλειδάριθμο, που έχει δηλωθεί στο TAXISnet στο σύστημα εξουσιοδοτήσεων της υπηρεσίας myTAXISnet της ιστοσελίδας www.gsis.gr ή www.aade.gr, από τον νόμιμο εκπρόσωπο του νομικού προσώπου.
γ. Με την επιτυχή εισαγωγή στο σύστημα, πραγματοποιούνται έλεγχοι για την διαπίστωση του ρόλου και των δικαιωμάτων πρόσβασης. Αναλόγως αποδίδονται οι ρό-λοι «Πάροχος στοιχείων πραγματικού δικαιούχου Ν.Π.» «Αρμόδια Ελεγκτική Αρχή», «Αρμόδια Αρχή», «Υπόχρεο Πρόσωπο», «Κεντρικός Συντονιστικός Φορέας».

Στοιχεία καταχώρισης

Α. Ο πάροχος στοιχείων καταχωρίζει:
1. Για νομικά πρόσωπα
α) Για το νομικό πρόσωπο ή τη νομική οντότητα που εκπροσωπεί:

ΑΦΜ, Επωνυμία, Διακριτικό τίτλο, ΑΡ.ΓΕΜΗ, μορφή νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας, στοιχεία επικοινωνίας (Χώρα, Οδός, Αριθμός, ΤΚ, Πόλη, Περιφερειακή Ενότητα, Περιφέρεια, τηλ. σταθερό, fax, email), κωδικό αναγνώρισης νομικού προσώπου (Legal Entity Identifier), όπου απαιτείται.

β) Για τον ίδιο:
ΑΦΜ, Όνομα, Επώνυμο, Πατρώνυμο, τύπος πιστοποιητικού ταυτοποίησης, αριθμός πιστοποιητικού, ημερομηνία γέννησης, διεύθυνση κατοικίας (Χώρα διαμονής, Οδός, αριθμός, ΤΚ, Πόλη, Περιφερειακή Ενότητα, Περιφέρεια, τηλ. σταθερό, τηλ. κινητό, fax, email).

γ) Για τους πραγματικούς δικαιούχους:
i) Βασικά στοιχεία:
ΑΦΜ, Όνομα, Επώνυμο, Πατρώνυμο, τύπος πιστοποιητικού, αριθμός πιστοποιητικού, ημερομηνία γέννησης, υπηκοότητα, διεύθυνση κατοικίας (Χώρα διαμονής, Οδός, αριθμός, ΤΚ, Πόλη, Περιφέρεια, Περιφερειακή Ενότητα, τηλ. σταθερό, τηλ. κινητό, fax, διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου),Φορολογική κατοικία και TAX ID.
ii) Διεύθυνση επικοινωνίας/αλληλογραφίας: Οδός, αριθμός, ΤΚ, Πόλη, Περιφερειακή Ενότητα, Περιφέρεια, Χώρα.
iii) Ιδιότητες πραγματικού δικαιούχου: Μέλος Δ.Σ., δ/νων σύμβουλος, εντεταλμένος σύμβουλος, διοικητής, γενικός δ/ντής, δ/ντής, άλλο πρόσωπο εντεταλμένο είτε άμεσα από το νόμο είτε από ιδιωτική βούληση είτε με δικαστική απόφαση στη διοίκηση, διαχείριση ή εκπροσώπηση της εταιρείας, εταίρος, μέτοχος, άλλη ιδιότητα.
iv) Είδος και έκταση δικαιωμάτων:
Είδος μέλους, είδος τίτλου, ποσοστό ιδιοκτησίας, ποσοστό δικαιώματος ψήφου, δυνατότητα ελέγχου με άλλο τρόπο (εξωεταιρική συμφωνία για διορισμό μελών ΔΣ ή
για από κοινού λήψη αποφάσεων στη Γενική Συνέλευση), τυχόν ιδιότητα πολιτικώς εκτεθειμένου προσώπου/στενού συγγενή ή στενού συνεργάτη του κατά τους ορισμούς 9,10,11 του άρθρου 3 του ν. 4557/2018.
δ) Στην περίπτωση κατοχής εταιρείας από άλλη εταιρεία, καταχωρίζει:
i) Βασικά στοιχεία:
Επωνυμία, Διακριτικός τίτλος, ΑΦΜ, ΑΡ. ΓΕΜΗ, είδος Ν.Π., στοιχεία προσδιορισμού έδρας (Χώρα, Οδός, Αριθμός, ΤΚ, Πόλη, Περιφερειακή Ενότητα, Περιφέρεια, τηλέφωνο fax, διεύθυνση ηλεκτρονικής αλληλογραφίας, επίσημος ιστοσελίδα νομικού προσώπου αν υπάρχει), Φορολογική κατοικία και TAX ID.
ii) Είδος και έκταση δικαιωμάτων:
Είδος μέλους, είδος τίτλου, ποσοστό ιδιοκτησίας, ποσοστό δικαιώματος ψήφου, δυνατότητα ελέγχου με άλλο τρόπο.
2. Για νομικές οντότητες (καταπιστεύματα και άλλα είδη νομικών μορφωμάτων παρεμφερή με καταπιστεύματα)
Τα στοιχεία για τον ίδιο της περιπτ. β, της παρ. 1 του παρόντος άρθρου και τα βασικά στοιχεία της υποπερίπτ.
ii) της περιπτ. γ, της παρ. 1 του παρόντος άρθρου των ακολούθων προσώπων:
α) του ιδρυτή,
β) του ή των καταπιστευματοδόχων,
γ) του προστάτη (ενδεχομένως),
δ) των δικαιούχων ή της κατηγορίας δικαιούχων,
ε) οποιουδήποτε άλλου φυσικού προσώπου ασκεί αποτελεσματικό έλεγχο επί του καταπίστεύματος.
Β. Όλα τα ποσοστά καταχωρούνται με ακρίβεια δύο δεκαδικών ψηφίων. Τα στοιχεία αυτά αντλούνται από τη βάση δεδομένων της Φορολογικής Διοίκησης αλλά επικαιροποιούνται και επιβεβαιώνονται από τον πάροχο στοιχείων, ο οποίος φέρει και την ευθύνη της ακρίβειας και πληρότητας αυτών.

Κυρώσεις

Η μη συμμόρφωση συνεπάγεται τη δέσμευση χορήγησης αποδεικτικού έκδοσης φορολογικής ενημερότητας των υπόχρεων νομικών προσώπων και οντοτήτων. Περαιτέρω, σε περίπτωση παράβασης της υποχρέωσης τήρησης ειδικού μητρώου και εγγραφής στο Κεντρικό Μητρώο, με απόφαση της Αρχής επιβάλλεται σε βάρος των υπόχρεων νομικών προσώπων και οντοτήτων πρόστιμο δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ και τίθεται προθεσμία για τη συμμόρφωσή τους. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης ή υποτροπής, το πρόστιμο διπλασιάζεται.