Δημήτρης Μήντος 9 Δεκεμβρίου, 2025

ΚΕΦΙΜ : Αισθητά κάτω από τα επίπεδα του 2009 το πραγματικό εισόδημα των ελληνικών νοικοκυριών

            Αισθητά χαμηλότερα από το επίπεδο του έτους 2009 βρίσκεται το πραγματικό εισόδημα των ελληνικών νοικοκυριών, με την Ελλάδα να είναι η μοναδική χώρα μεταξύ εκείνων που επλήγησαν από την κρίση χρέους η οποία δεν έχει ανακτήσει τις απώλειες της μνημονιακής περιόδου.

Σύμφωνα με τη μελέτη του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών (ΚΕΦΙΜ) που υπογράφουν οι Νίκος Ρώμπαπας και Κωνσταντίνος Σαραβάκος, το πραγματικό εισόδημα των ελληνικών νοικοκυριών παρέμενε, το 2024, κατά 15% χαμηλότερο από το έτος 2009, την παραμονή της ένταξης της Ελλάδας στον Μηχανισμό Στήριξης.

Η μελέτη εξετάζει την εξέλιξη του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών την περίοδο 2004-2024 στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες που βρέθηκαν σε οικονομική κρίση (Ισπανία, Ιταλία, Ιρλανδία, Κύπρος και Πορτογαλία). Η Ελλάδα και οριακά η Ιταλία είναι οι μόνες χώρες της κρίσης που δεν έχουν επανέλθει στα της προ κρίσης επίπεδα πραγματικού εισοδήματος.

Σύμφωνα με συμπεράσματα της μελέτης:

• Στην 20ετία 2004-2024, Ελλάδα και Ιταλία είναι οι μόνες από τις έξι υπό εξέταση χώρες που δεν έχουν επανέλθει στα επίπεδα πριν από το ξέσπασμα της κρίσης. Το διάστημα αυτό, η Ε.Ε.-27 έχει καταγράψει αύξηση πραγματικού εισοδήματος 22%, ενώ η Ελλάδα καταγράφει μείωση 5%. Το 2024 το πραγματικό εισόδημα των ελληνικών νοικοκυριών παραμένει κατά 15% χαμηλότερο από αυτό του 2009.
• Σε σχέση με το 2012 η Ελλάδα καταγράφει σήμερα σημαντική άνοδο περίπου +22,7%, ενώ η Κύπρος κινείται στο +28,4%, η Ιρλανδία στο +26,6%, η Πορτογαλία στο +25,9%, η Ισπανία στο +17,9% και η Ιταλία στο +7,8%. Η Ελλάδα σημειώνει την τέταρτη καλύτερη επίδοση ανάμεσα στις χώρες της κρίσης, πίσω από Κύπρο, Ιρλανδία και Πορτογαλία, αλλά μπροστά από Ισπανία και Ιταλία.
• Σε σχέση με το 2015, η Ελλάδα σημειώνει από τις πιο ισχυρές ανακάμψεις με +23,5%, με την Κύπρο να προηγείται με +38,6%, την Ιρλανδία στο +24,8%, την Πορτογαλία στο +23,8%, την Ισπανία στο +14,2% και την Ιταλία στο +6,9%. Η Ελλάδα σημειώνει την τέταρτη υψηλότερη επίδοση μετά την Κύπρο, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία.
• Τέλος, σε σχέση με το 2019, η Ελλάδα καταγράφει τη μεγαλύτερη αύξηση εισοδήματος με +14,3%, με την Πορτογαλία να ακολουθεί στο +12,4%, την Κύπρο στο +11,3%, την Ιρλανδία στο +10,3%, την Ισπανία στο +5,8% και την Ιταλία στο +4,3%.

Συνεπώς, η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη θέση ανάμεσα στις χώρες της κρίσης και πολύ πάνω από τον μέσο όρο της Ε.Ε.

Ωστόσο, η μεγάλη ποσοστιαία άνοδος του πραγματικού εισοδήματος των ελληνικών νοικοκυριών οφείλεται στις δραματικές μειώσεις που υπέστησαν τα εισοδήματα κατά την περίοδο 2010-2013, όταν το πραγματικό εισόδημα είχε μειωθεί κατά 34%.

Σημαντικές είναι οι διαφορές στην ταχύτητα ανάκαμψης των μισθών μεταξύ των χωρών που επλήγησαν από την κρίση. Συγκεκριμένα, σε σχέση με το 2009, η εξέλιξη του πραγματικού εισοδήματος για τις χώρες αυτές έχει ως εξής: Ιρλανδία: +21%, Πορτογαλία: +16%, Κύπρος: +14%, Ισπανία: +6,5%, Ιταλία: -0,7%, Ελλάδα: -15%. Το ΚΕΦΙΜ σημειώνει επίσης ότι σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα ευρήματα της ετήσιας έκθεσης του Εθνικού Συμβουλίου Παραγωγικότητας (ΕΣΥΠ) και του ΚΕΠΕ, η βελτίωση της παραγωγικότητας της εργασίας αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για τη μελλοντική αύξηση των εισοδημάτων. Περισσότερες λεπτομέρειες στον σύνδεσμο https://kefim.org/to-2024-to-pragmatiko-eisodima-ton-ellinon-itan-15-chamilotero-apo-to-2009/